Türkiye’de maliye politikasının dönemsel etkinliği: 24 Ocak kararları çerçevesinde Turgut Özal Dönemi’nin değerlendirilmesi

Abstract

İkinci Dünya Savaşı sonrasındaki süreçte, Keynesçi genişleme sona ermiş ve 1970’li yıllarda yaşanılan krizden çıkış için; Neoliberal Politikalar gündeme gelmiştir. Türkiye’de ise, devletçilik politikalarından vazgeçilerek; Neoliberal politikaların uygulandığı 1980’li yıllarda Turgut Özal, önemli bir figür olmuştur. Hatta 1980-1990 yılları arasındaki dönem, ‘‘Özal Dönemi’’ olarak adlandırılmıştır. Turgut Özal’ın hem 24 Ocak Kararları’ndaki rolü hem de 1983’te başbakan olması bu dönemin, onun ismiyle anılmasına sebep olmuştur. 24 Ocak Kararları’nın mimarı ve ekonomik liberalizmin uygulayıcısı olarak; Türkiye açısından ekonomi, siyasi ve sosyal hayatta ortaya çıkardığı köklü değişim, Turgut Özal Dönemi’ni günümüzde güncel durumda tutmaktadır. Turgut Özal’ın görüşlerinin önemli kısmının, devlet iradesine dayalı olduğunu söylemek mümkündür. Özal’ın, serbest piyasa düşüncesinde piyasaya hiç müdahale edilmemesi gerektiği yer almamaktadır. Özal’a göre, devlet ekonomik işlerden bütünüyle elini çekmeyecek; ekonomiye sınırlı düzeyde ve düzenleyici araç olarak gerektiği zaman müdahale edecektir. Bu çalışmanın amacı; ülkemiz açısından yeni bir süreç olarak adlandırılan Ekonomik Liberalizm ve Yeni Sağ Devlet politikaları doğrultusunda, Türkiye Ekonomisi’ni maliye politikaları açısından değerlendirmektir. Ayrıca bu çalışmada; 24 Ocak Kararları’nın uygulayıcısı olması nedeniyle, Turgut Özal’ın siyasi ve ekonomi alanındaki görüşlerine, ekonomi adına yaptığı reformlara ve son olarak önemli ekonomi müdahalelerinden biri kabul edilen maliye politikasının, Turgut Özal Dönemi’ndeki yerine değinilmiştir.

During the post-World War II. period, Keynesian expansion has come to an end and Neoliberal policies have been on the rise for the 1970s crisis. In Turkey, Turgut Ozal became an important figüre in the 1980s, when Neoliberal policies were applied. In Fact, the period between 1980 and 1990 was called ‘‘Ozal Period’’. Turgut Ozal’s role in both the 24 January Decisions and in 1983 as prime minister has caused this period to be referred to by his name. The radical change in Turkey’s economy, political and social life has kept Turgut Ozal Period up to date as the architect of the 24 January Decisions and as the implementer of economic liberalism. It is possible to say that an important part of Turgut Ozal’s opinions is based on government will. Ozal indicate that the market should never be intervened with interscope of free market economy. According to Ozal, the government will not draw away completely from economic activity, it will intervene in the economy as a regulatory means at a limited level when necessary. The purpose of this study is to evaluate the Turkish Economy in terms of fiscal policies in line with Economic Liberalism and the New Right Government Policies which are called as a new process at Turkey. Also in this study; Turgut Ozal’s political and economic views, the reforms he carried out on behalf of the economy and the role of the fiscal policy, are accepted as one of the important economic interventions, in the Turgut Ozal Period has been adressed since he is practitioner of the 24 January Decisions.