2007-2018 Türk deprem yönetmeliklerine göre yığma okul binalarının yapısal özellikleri

Abstract

Yığma yapılar beton çerçeve sisteme sahip olmayan, herhangi bir mühendislik hizmeti almamış, bina üzerindeki hareketli ve ölü yükleri temele taşıyıcı duvarlar ile aktaran yapılardır.Yeni yapılarda çok tercih edilmemesine rağmen ülkemizde çok yaygın olarak bulunmaktadır. Kırsal kesimde daha sık bulunan yığma yapılarda taşıyıcı duvarlar için tuğla, doğal taş, briket, kerpiç vb. malzemeler kullanıldığı bilinmektedir. Yığma yapılar çoğu zaman konut olarak kullanılsa da okul yapıları, sağlık ocakları ve toplum tarafından kullanılan sosyal binalar karşımıza yığma yapı olarak çıkmaktadır. Bu nedenle çok fazla sayıda insanın kullandığı bu tarz yapıların günümüzdeki deprem yönetmeliğine göre gerekli analizlerinin yapılıp, uygun görülen güçlendirmeler belirlenmelidir. 18.03.2018 tarihinde yürürlüğe giren Türkiye Bina Deprem Yönetmeliği-2018’in bir bölümü “Deprem Etkisi Altında Yığma Bina Taşıyıcı Sistemlerinin Tasarımı İçin Özel Kurallar”ı içermektedir. Mevcut binaların yürürlükte olan yönetmelik koşullarına uygun şekilde incelenmesi ve güçlendirilmesi oluşabilecek can ve mal kayıplarını önleme açısından son derece önemlidir. Yeni yapılacak okul binalarında çok tercih edilmemesine rağmen mevcut yığma okul binalarının da yönetmelik koşullarına göre incelenmesi ve gerekli görülmesi durumunda güçlendirilmesi gerekmektedir. Bu çalışmada daha önce DBYBHY-2007 hükümlerine göre incelenmiş, Bilecik ilinde bulunan yığma okul binaları tespit edilip TBDY-2018 hükümlerine göre tekrar incelenmiştir. Yığma okul binalarının StatiCAD ile performans analizleri yapılmıştır. Yapılan karşılaştırma sonucunda DBYBHY-2007 ile TBDY-2018 yönetmelikleri arasında farklılıkların olduğu görülmüştür.Masonry structures are structures that do not have a reinforced concrete carcass system, have not undergone any engineering process, and transfer the live and fixed loads on the building to the foundation with load-bearing walls. Although it is not preferred in new buildings, considering the frequency of use, it is quite common in Turkey. Brick, natural stone, briquette, adobe etc. are used for load-bearing walls in masonry buildings, which are more common in rural areas. materials are known. While masonry buildings are generally used as residences, some old schools, health centers and social buildings also appear as masonry buildings. For this reason, the necessary analyzes of such structures, which are used by many people, should be made according to today's earthquake regulations and appropriate strengthening methods should be applied. A part of the 2018 Building Earthquake Code, which entered into force on 18.03.2018, includes “Special Rules for the Design of Masonry Building Support Systems Under the Impact of Earthquake”. Inspection and strengthening of existing buildings in accordance with current regulations is extremely important in terms of preventing loss of life and property. Although it is not preferred in new school buildings, existing masonry school buildings should be examined according to regulations and strengthened if necessary. In this study, a masonry school building in Bilecik, which was previously examined according to the DBYBHY-2007 regulation, was re-examined according to the TBDY-2018 regulation. Performance analyzes of masonry school buildings were made with StatiCAD. As a result of the comparison, it was seen that there were differences between the DBYBHY-2007 and TBDY-2018 regulations.