Türkiye’de manevi danışmanlık ile ilgili hazırlanan lisansüstü tezlerin içerik analizi

Abstract

İnsan, biyolojik bir varlık olmanın ötesinde, manevi ve ruhsal bir yapıya da sahiptir. Bu nedenle, bireyler hayatlarının çeşitli dönemlerinde karşılaştıkları problemlere çözüm bulabilmek için manevi danışmanlık hizmetine ihtiyaç duymaktadır. Son yıllarda, özellikle Batılı ülkelerde manevi danışmanlık ve rehberlik alanındaki çalışmalar dikkat çekici bir artış göstermiştir. Bu alandaki uygulamaların Batı'da belirli bir düzeye ulaştığı, sistemli bir şekilde yürütüldüğü ve kurumsallaştığı görülmektedir. Türkiye’de ise manevi danışmanlık alanının henüz yeni olduğunu söylemek mümkündür. Bu çalışmada, Türkiye’de Yükseköğretim Kurulu (YÖK) Ulusal Tez Merkezi’nde erişime açık olan ve “manevi danışmanlık” konusunu ele alan lisansüstü tezlerin içerik analizi yöntemiyle incelenmesi amaçlanmıştır. Araştırma, bu alandaki akademik birikimi derinlemesine incelemek ve gelecekteki çalışmalar için bir temel oluşturmak açısından önemlidir. Çalışmada, incelenen tezler türleri, yılları, araştırmacıların cinsiyeti, danışmanların unvanları, tezlerin hazırlandığı üniversiteler ve bölümler, kullanılan amaçlar, yöntemler, veri kaynakları, veri toplama araçları, analiz yöntemleri, örneklem yöntemleri, elde edilen sonuçlar ve öneriler açısından değerlendirilmiştir. Araştırmada nitel yöntem tercih edilmiş ve içerik analizi kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, Türkiye’de manevi danışmanlık ve rehberlik alanında doktora tez sayısının sınırlı olduğunu, bu alanda lisans ve lisansüstü düzeyde eğitimlere ihtiyaç duyulduğunu göstermiştir. Tezlerde genellikle nitel araştırma yöntemlerinin tercih edildiği, ancak bazı tezlerde veri toplama araçlarına dair bilgi eksikliği olduğu belirlenmiştir. Ayrıca, manevi danışmanlık ve rehberlik alanında yasal düzenlemelerin yapılması gerektiği ve disiplinler arası çalışmaların teşvik edilmesinin önemli olduğu vurgulanmıştır. Sonuç olarak, bu alandaki akademik programların genişletilmesi, doktora düzeyinde tez çalışmalarının teşvik edilmesi ve manevi danışmanlık hizmetlerinin gelişimine yönelik desteklerin artırılması önerilmektedir.

Humans are not only biological beings but also possess spiritual and moral dimensions. For this reason, individuals often require spiritual counseling services during various stages of their lives to address the problems they encounter. In recent years, there has been a notable increase in studies on spiritual counseling worldwide. Particularly in Western countries, spiritual counseling and guidance practices have reached a certain level of systematic application and institutionalization. In Turkey, the field of spiritual counseling can be considered to be in its nascent stages. This study aimed to analyze graduate theses on "spiritual counseling" accessible through the National Thesis Center of Turkey's Council of Higher Education (YÖK) using content analysis. The study holds significance as it provides a comprehensive evaluation of the academic literature in this field and establishes a foundation for future research. The theses were examined in terms of their types, publication years, researchers’ genders, advisors’ academic titles, universities and departments where they were prepared, objectives, methodologies, data sources, data collection tools, analysis methods, sampling techniques, findings, and recommendations. The study employed a qualitative research design, with content analysis used to evaluate the data. The findings revealed that the number of doctoral dissertations in the field of spiritual counseling and guidance in Turkey is quite limited, indicating a need for undergraduate and graduate-level programs in this area. It was also found that qualitative research methods are predominantly employed in these theses, though some lacked information about data collection tools. Furthermore, the study highlighted the necessity of legal regulations related to spiritual counseling and guidance and emphasized the importance of interdisciplinary research in the field. In conclusion, it is recommended to expand academic programs in spiritual counseling, encourage doctoral-level dissertation studies, and increase support for the development of this field.