Devlet Üniversitelerinin 2023 Yılı Sayıştay Raporlarında Tespit Edilen Bulguların Doğrudan Temin Kapsamında Değerlendirilmesi

Abstract

Sayıştay denetimi, kamu kaynaklarının verimli, etkili, mevzuata ve bütçeye uygun kullanımına ilişkin, TBMM adına Sayıştay tarafından yapılan bir denetimdir. Sayıştay raporları 2012 den bu yana düzenli olarak kamuoyu ile paylaşılmaktadır. Üniversitelerde kamu kapsamındaki özel bütçeli idareler olduğundan mali yönetim ve kontrolü 5018 sayılı KMYKK gereğince Sayıştay tarafından gerçekleştirilir. Bu kanun AB modeline uyumlu bir şekilde tekrar düzenlenmiştir ve COSO modelini temel alan bir iç kontrol sisteminin kurulması amaçlamaktadır. COSO modelinde belirlenen 5 iç kontrol bileşeni 5018 sayılı Kanun’da benimsenmiş ve yönetmeliğe sunulmuştur. Bu bileşenler; kontrol ortamı, risk değerlendirme, kontrol faaliyetleri, bilgi iletişim ve izleme standartlarıdır. Bu çalışmanın amacı 2023 yılı Sayıştay raporlarının devlet üniversiteleri kapsamında, 4734 sayılı Kanunda geçen doğrudan temin usulüne göre incelenmesidir. 2023 yılı Sayıştay raporları incelenerek doğrudan teminle alım yapan üniversiteler tespit edilmiştir. Elde edilen veriler NVivo 15 programı kullanılarak içerik analizi yapılarak değerlendirilmiştir. Analiz sonucunda 112 devlet üniversitesinin 32 tanesinde “Doğrudan Temin” kelimesi tespit edilmiştir. Bu üniversite raporlarında 52 adet bulgunun belirtildiği görülmüştür. Üniversitelerde iç kontrol birimi oluşturulmuş olanlar ve oluşturulmamış olanlar Sayıştay tarafından raporlarda belirtilmiş olup, iç kontrol birimi olan üniversitelerde daha fazla bulgu olduğu görülmüştür. Ayrıca özellikle Tıp Fakültesi olan üniversitelerde olmayanlara kıyasla daha fazla bulgu olduğu tespit edilmiştir.The Turkish Court of Accounts audit is an audit conducted by the Court of Accounts on behalf of the Turkish Grand National Assembly regarding the efficient, effective, and budget-compliant use of public resources. Court of Accounts reports have been regularly shared with the public since 2012. Since universities are public institutions with special budgets, their financial management and control are carried out by the Turkish Court of Accounts in accordance with the KMYKK No. 5018. This law has been rearranged in accordance with the EU model and aims to establish an internal control system based on the COSO model. The 5 internal control components determined in the COSO model have been adopted in Law No. 5018 and submitted to the regulation. These components are control environment, risk assessment, control activities, information communication and monitoring standards. The purpose of this study is to examine the 2023 Turkish Court of Accounts reports within the scope of state universities according to the direct procurement procedure stipulated in Law No. 4734. The Turkish Court of Accounts reports for 2023 were examined and universities that made direct procurement were identified. The data obtained were evaluated by content analysis using the NVivo 15 program. As a result of the analysis, the word “Direct Procurement” was identified in 32 of the 112 state universities. It was seen that 52 findings were stated in these university reports. The Turkish Court of Accounts stated in the reports that the universities had internal control units and those that had not, and it was seen that there were more findings in universities with internal control units. In addition, it was determined that there were more findings in universities with medical faculties compared to those without.