Ekonomik entegrasyonların rekabet gücüne etkisi: AB’ye beşinci genişleme süreciyle üye olan ülkelerin rekabet güçlerindeki değişimin incelenmesi

Abstract

Ülkelerin bölgesel entegrasyon hareketlerine katılmalarının bir başka amacı da küresel rekabetten korunmak ve rekabet güçlerini artırmaktır; ancak ülke içerisinde gümrüktarifeleri ile korunan yerli üreticiler, entegrasyon sonrası ticaret kısıtlamalarının kaldırılmasıyla beraber piyasa rekabetiyle karşılaşırlar. Dolayısıyla entegrasyon içi artan bir rekabet ortamı oluşur. Bu durum, birliğe üye ülkelerin rekabet güçlerinde olumlu ya da olumsuz etkilere neden olabilmektedir. Buna göre araştırmamızın konusu olan entegrasyonların rekabet gücüne etkileri, AB’ye beşinci genişleme süreci ile üye olan ülkelerin örnekliğinde yapılmıştır. Söz konusu ülkelerin rekabet güçlerinin üyelik sonrası yapısal değişimi ekonometrik modeller vasıtasıyla incelenmiştir. Ekonometrik model olarak Dummy (kukla) değişkenlik testi, Chow kırılma noktası testi ve CUSUM testi kullanılmıştır. Elde edilen sonuçlara göre, toplam hesaplanan ‘89’ SITC bir basamaklı ürün ya da ürün grubunun ‘28’ SITC ürününde birliğe üyelik sonrası rekabet gücünde artış olmuştur. ‘19’ SITC ürününde birliğe üyelik sonrası rekabet gücünde azalma meydana gelmiştir. ‘29’ SITC ürününde birliğe üyelik sonrası rekabet gücünde değişme olmamıştır. Bu sonuçlara göre, AB entegrasyonuna üyelik, söz konusu ülkelerin rekabet gücüne beklenilen düzeyde artış gerçekleştirememiştir. Ancak ürünler bazında, ‘6’ ülkenin Zor Taklit Edilebilen Araştırma Bazlı Mallar grubunda SITC-7 (Makineler ve Taşıt Araçları), ‘5’ ülkenin Kolay Taklit Edilebilen Araştırma Bazlı Mallar grubunda SITC-5 (Başka Yerde Belirtilmeyen Kimya Sanayi ve Buna Bağlı Sanayi Ürünleri) üyelik sonrası rekabet güçlerini artırmaları önem arz etmektedir.

One of the purpose of participation of the countries in the regional integration movements is to be protected against global competition and to increase competitiveness. However, the domestic producers protected by tariffs encounter the market competition with the abolition of trade restriction after integration. Thus, a competitive environment takes place with in the integration. This case can lead to positive or negative effects on competitiveness of member countries. Accordingly, the competitiveness effects of integration that are subject to this investigation has been analysed on the European Union member countries and the countries accepted as members by the 5th enlargement process. The constructional changes after the membership process on the competitiveness power of the countries have been examined by the means of econometric models. Dummy variability test, Chow break point test and the CUSUM test were used as econometric models. According to results obtained, there has been on increase on the ‘89’ SITC one-digit product or ‘28’ SITC product. On the Other hand, a decrease has been observed on ‘19’ SITC product after the membership. Finally, there has been no change on ‘29’ SITC product after the membership in terms of competitiveness power. According to there results, the membership to the EU integration has not brought a desired increase in the competitiveness power of the countries. However, on the basis of products if is important that ‘6’ countries should increase their competitiveness power in SITC-7 (Machinery α Motor Vehicles) product within The Products Difficult to be Imitated and ‘5’ countries should increase their competitiveness in SITC-5 product within the Product Easy to be Imitated.